Nul promille

Alcohol en antidepressiva

Er zijn veel getuigenissen op internet te lezen van mensen die, zonder een alcohol verleden te hebben, in snel tempo een alcoholverslaving oplopen nadat zij begonnen zijn antidepressiva te gebruiken. Dat een antidepressivum een zekere mate van alcohol resistentie veroorzaakt heb ik ooit eens getracht uit te leggen aan een psychiater van een verslavingszorginstelling. Is het niet hoog tijd om de ‘kans op zucht naar alcohol’ toe te voegen aan de toch al lange lijst van bijwerkingen van antidepressiva?

Schieten met hagel

In Nederland gebruiken circa 1 miljoen mensen antidepressiva. Deze worden voorgeschreven voor tal van stemmingsklachten, naast depressies ook angst- en paniekstoornissen bijvoorbeeld. De specialisten zeggen het zelf: het is schieten met hagel. Meestal raak je het probleem en verminderen de klachten, maar de hagel treft ook van alles wat je niet raken wilt. Het bekendst is waarschijnlijk de sterk verminderende seks drive. De antidepressiva vlakken iedere emotie af, dus lijkt het logisch dat het de ‘high’ van alcohol ook afremt. Tenminste dat dacht ik toen ik het die psychiater probeerde uit te leggen. Maar nee, er stond toch op de sticker van het medicijn dat je op moest passen met alcohol omdat alcohol de werking ervan kan versterken.

Zucht naar alcohol

Maar het effect lijkt verder te gaan dan resistentie. Ik laat de technische uitleg achterwege, maar zowel antidepressiva als alcohol hebben invloed op de stofwisseling in de hersenen. Veel mensen vertellen dat het gebruik van hun antidepressivum een zucht naar alcohol veroorzaakt. Taalden zij voorheen niet naar alcohol, nu nemen zij het in grote hoeveelheden tot zich. Natuurlijk leidt dit tot allerlei problemen zoals geheugenverlies, persoonlijkheidsveranderingen en aantasting van de lichamelijke en geestelijke stabiliteit. Met uiteindelijk soms ingrijpende consequenties zoals het verlies van relaties, werk, inkomen en huisvesting. Als dit een bijwerking van antidepressiva kan zijn dan is het een zeer ernstige.

Waarschuwen

Een specialist op het terrein van mijn angststoornis heeft mij eens gezegd dat de hersenen het deel van het menselijk lichaam is waar we nog zeer weinig van weten. ‘Schieten met hagel’ wijst daarop. De precieze oorzaak aanpakken lukt nog niet. Het grote en toenemende aantal ervaringen met alcohol en antidepressiva moet dan tenminste aanleiding zijn hier snel wetenschappelijk onderzoek naar te doen. Gelet op de ernst van de zaak is het bovendien nu al verstandig om het mogelijke effect van antidepressiva op alcoholgebruik op te nemen in de reeds lange lijst van bijwerkingen van deze medicijnen. Deze waarschuwing (voor patiënten en artsen) kan nooit te veel zijn.

Ik heb deze bijwerkingen gemeld bij Lareb, het Nederlands Bijwerkingen Centrum.