Nul promille

Verslavingszorg moet effectiever worden

Verslavingszorg moet effectiever

Er valt veel te beteren in de verslavingszorg, ook in Nederland. Helaas is er niet een aanbieder die er in positieve zin uitspringt voor zover ik dat heb ervaren of kan beoordelen. Dat is zorgelijk omdat een alcoholverslaving één van de meest voorkomende ziekten (als het dat is) is met een vaak vroegtijdige dood tot gevolg. Bovendien zorgt het niet alleen voor veel lichamelijk en emotioneel  leed bij verslaafden en hun omgeving, het levert ook veel financiële schade op. Direct en indirect en op allerlei verschillende terreinen. Denk maar aan de ziektekosten, de kosten van verkeersongevallen, verlies van werk en inkomen en echtscheidingen.

Toch laten de meeste gangbare behandelingen povere resultaten zien. Niet veel meer dan ergens tussen de vijf en tien procent van de mensen die een behandeling ondergaan tegen hun alcoholverslaving bereiken het gewenste resultaat: blijvende onafhankelijkheid van alcohol. Betrouwbare onafhankelijke gegevens zijn er niet, een teken aan de wand? En waarom lukt het niet om tot betere resultaten te komen? (lees onderaan de Link pagina informatie over de veel betere en hoopvollere resultaten die met Baclofen geboekt worden)

Geen integrale benadering en behandeling

Integrale behandeling

Opvallend is hoe weinig een alcoholverslaving als een integraal probleem wordt benaderd en behandeld. De verbanden tussen psychische problemen en een verslaving worden vaak niet of onvoldoende gelegd en komen dan ook regelmatig in de behandeling niet terug. In mijn geval was de verslavingskliniek vooral geïnteresseerd in mijn angststoornis om in te schatten in hoeverre het mijn behandeling van mijn verslaving kon belemmeren. De verslavingskliniek behandelt mijn verslaving, voor de behandeling van mijn angststoornis zijn er andere specialisten. Die laatsten willen mij niet behandelen omdat ik een verslaving heb. Een dilemma dat Olivier Ameisen in zijn boek ook beschreven heeft. Iedereen richtte zich op zijn verslaving, maar niemand op de oorzaak die er aan ten grondslag lag: zijn paniekaanvallen. Als de oorzaak niet aangepakt wordt kan het een herhaling van zetten worden. Zo zien de klinieken de patiënten inderdaad regelmatig terugkomen, soms tientallen keren. In de wetenschap en de zorg bakenen de meesten hun specialistische terrein af en lijkt zo de zorg om de patiënt niet centraal te staan.

Eén aanpak voor iedere verslaafde

Het valt tevens op hoe de behandelingen veelal het karakter hebben van één aanpak voor iedereen die met een alcoholverslaving te kampen heeft. Zo is het Minnesota programma erg populair en is het de basis van de meeste behandelprogramma’s. Een twaalf stappen aanpak waarbij het uitgangspunt is dat de verslaafde helemaal niet meer in staat is zijn of haar eigen verantwoordelijkheid te nemen. En dus wordt de verslaafde alles afgenomen en wordt alles voor hem of haar bepaald. Voor een grote groep verslaafden, waar ik mijzelf toe reken, lijkt het mij verstandiger om uit te gaan van een positiever beeld. Iedere verslaafde is ooit eens niet verslaafd geweest, een vrij mens met unieke kwaliteiten waarop hij of zij trots mag zijn. Niets is zo vernederend als wanneer je dat afgenomen wordt en je behandeld wordt als een klein kind. Richt een behandeling erop om dat samen met de verslaafde weer in ere te herstellen. In het verlengde van het Minnesota programma liggen ook de bijeenkomsten van de AA (Anonieme Alcoholisten) waarbij toch ook bevestigd wordt dat een alcoholverslaving iets is waar je de rest van je leven tegen zal moeten vechten. Misschien is dit wel een onjuiste gedachte of tenminste niet voor iedereen van toepassing. Geef in plaats daarvan nieuwe ideeën en middelen een serieuze kans.

Verslavingszorg maakt geen werk van Baclofen

Een voorbeeld van een nieuw middel is Baclofen. De terughoudendheid, soms bijna vijandigheid, van de verslavingszorgwereld ten opzichte van Baclofen is opvallend. Olivier Ameisen beschrijft in zijn boek hoe positieve reacties op zijn vinding in Amerika over een breed front uitbleven. Tot zijn grote verbazing en teleurstelling. Ameisen heeft vele interviews gegeven in verschillende gerenommeerde weekbladen en in televisieprogramma’s in de VS, Engeland, Duitsland en Frankrijk. Het bleek allemaal niet voldoende om de verslavingszorg in beweging te krijgen. Regelmatig is Ameisen afgeschilderd als een charlatan die alleen op zoek was naar persoonlijke roem en publiciteit. Daarmee wordt geen recht gedaan aan de persoonlijke risico’s die hij genomen heeft. Het is niet niks om je alcoholverslaving publiekelijk bekend te maken en een experiment op jezelf te doen. Dat getuigt van uitzonderlijk veel moed en zelfopoffering. Ameisen is uiteindelijk tot de conclusie gekomen dat de acceptatie van Baclofen als middel tegen alcoholverslaving werkelijkheid zal worden doordat steeds meer mensen er naar zullen vragen en artsen het steeds vaker zullen voorschrijven. Het is niet tegen te houden, Baclofen (en het succes ervan) zal zichzelf bewijzen. De explosief gestegen verkopen van Baclofen bewijzen dit al.

Gebrek aan verantwoordelijkheid

Geld als drijfveer?

Het is bijzonder teleurstellend dat alle partijen in de verslavingszorg (wetenschap, zorgverleners, verzekeraars, politiek) niet bereid zijn echt werk te maken van Baclofen. Op deze manier kan het niet anders dan dat zij de verdenking over zichzelf afroepen dat de belangen voor henzelf te groot zijn. Er wordt veel geld verdiend met de huidige behandelmethoden en dit houdt, zoals zo vaak, deze verandering tegen. Voorlopig althans. De commerciële belangen prevaleren boven het belang van de gezondheid en het welzijn van heel veel mensen. Ook de grote financiële schade (direct en indirect) die het gevolg is van alcoholmisbruik blijkt niet voldoende om partijen aan te zetten hun verantwoordelijkheid te nemen. Niemand lijkt zich te beseffen dat wie zijn verantwoordelijkheid wél neemt, en erin stapt, te laat kan zijn. Het succes van Baclofen kan de vraag dan niet meer verhullen waarom partijen niet eerder initiatief hebben genomen.