Een indrukwekkende TED speech die aanzet tot nadenken. Op weg naar een veel effectievere aanpak van verslaving.

Meer dan een miljoen mensen hebben inmiddels geluisterd en gekeken naar het verhaal van Johann Hari met als titel ‘Alles wat je denkt te weten over verslaving klopt niet’. Op het platform van TED dat zich als doel stelt op niet commerciële basis ideeën voor het voetlicht te brengen. Een staande ovatie na een indrukwekkend persoonlijk relaas over verslaving in zijn familie en hoe een andere benadering tot spectaculair betere resultaten leidt in de bestrijding ervan. Een pleidooi om de ‘oorlog tegen drugs’ in te ruilen voor het ‘liefdevol bieden van nieuwe vooruitzichten’. Dit sociale aspect van verslaving is minstens zo belangrijk als de inzet van de meest kansrijke medicijnen, waar ik met deze website vooral de aandacht voor vraag. Een mooie gelegenheid om in te gaan op het fenomeen verslaving in de brede context.

Perspectief bieden

In zijn boek Chasing the Scream zet Hari op basis van drie jaar onderzoek vraagtekens bij de manier waarop wij verslaving behandelen en bestrijden. Het verbod op en de bestrijding van drugs en de veroordeling van verslaafden, zijn geldverslindend en leiden niet tot het beoogde resultaat. Met Portugal en een experiment op ratten als voorbeeld betoogt Hari overtuigend dat een positieve, zelfs liefdevolle benadering wél werkt. Minder verslaafden, minder overdosis en dus minder menselijke ellende en kosten door het bieden van perspectief aan mensen die aan drugs verslaafd zijn geraakt.

Onderliggende psychologische problemen

Naast het sociaal maatschappelijke aspect van verslaving zijn er andere ingrediënten die een verslaving veroorzaken en in stand houden. Uit eigen ervaring weet ik dat daar ook veel verbeteringen te realiseren zijn. Niet zelden liggen psychologische problemen ten grondslag aan een verslaving. Tijdens mijn opname bij Jellinek (waarschijnlijk de bekendste verslavingszorginstelling) in 2010 werd mijn angststoornis vooral gezien als een risico bij de behandeling van mijn verslaving. Ook het overduidelijke trauma van een mede-cliënt werd volkomen genegeerd. Pas toen ik hierover een formele klacht wilde indienen kreeg ik een gesprek waarin mij verzekerd werd dat Jellinek hierin verandering aan het aanbrengen was. Was Jellinek tot die tijd niet tot het besef gekomen dat je angststoornissen en trauma’s mee moet nemen in je behandeling van een verslaving als je tot een blijvend resultaat wilt komen? Tijdens mijn tweede opname een jaar later was er niets veranderd. Een behandeling bij Jellinek was, zoals Ameisen ook al in zijn boek beschreef, een time-out waarin de dagen gevuld worden met groepssessies en bezigheidstherapie. Het verklaart mede de lage slagingskans (minder dan 10%) en is debet aan het draaideur effect: de cliënt komt binnen de kortste keren weer via dezelfde deur binnen als waar hij door naar buiten is gegaan.

Effectieve medicatie

Als derde ingrediënt is er de inzet van de meest kansrijke medicijnen bij de behandeling van verslavingen. Het negeren en zelfs tegenwerken van Baclofen komt ruimschoots aan bod op deze website. Mijn standpunten zijn bekend.

Het duurt geen hele generatie meer

Als op alle drie de assen de verslavingszorg de grote voor de hand liggende verbeteringen zou doorvoeren zou verslaving een aanzienlijk minder groot probleem zijn dan het nu is. De kansen op herstel zouden dan zo maar kunnen stijgen van hooguit 10% naar 60, 70 of 80%. De menselijke ellende en de enorme maatschappelijke kosten zouden drastisch verminderd kunnen worden. Gesteld kan worden dat de verslavingszorg deze verandering zelf niet zal doorvoeren. Zij zouden dat immers al lang gedaan hebben indien zij hiertoe bereid zouden zijn. De sleutel ligt bij de mensen die er zelf last van hebben en het in steeds grotere getale afdwingen, onafhankelijke artsen en wetenschappers, journalisten zoals Johann Hari en de politiek. Tegen Olivier Ameisen is ooit eens gezegd dat het weleens een hele generatie zou kunnen duren. Ik denk dat het sneller gaat. Gelukkig.