Moeten Nederlandse apothekers een Frans Baclofen recept honoreren? Wij vroegen het de apothekersorganisatie.

Met dank aan het knullige Baclofen onderzoek van de Universiteit van Amsterdam is in Nederland een behandeling met Baclofen in een dosering hoger dan 80 Mg/dag niet meer mogelijk. En dus zijn we uitgeweken naar Parijs. Met een recept van een Franse arts hebben we nu twee keer onze neus gestoten. Moet een Nederlandse apotheek een Frans Baclofen recept honoreren? We de KNMP (Nederlandse apothekersorganisatie) om een reactie gevraagd. We kregen snel een uitgebreide reactie. Lees hieronder onze vragen en de antwoorden van de KNMP.

Vraag 1:
Hoe gaat de KNMP om met de vraag van een patient om levering van een recept uit een andere EU-lidstaat afkomstig, van een beroepsbeoefenaar in de zin van art 6.14 Regeling Geneesmiddelenwet, en die alle gegevens bevat zoals genoemd in de bijlage van richtlijn 2012/25/EU?

De KNMP is de beroepsvereniging voor apothekers en ontvangt zelf geen recepten. De apotheker heeft zijn eigen bevoegdheid en verantwoordelijkheid. Binnen de EU geldt erkenning van recepten van in EU bevoegde voorschrijvers, dat betekent dat een recept van buiten Nederland, maar binnen de EU, in die zin ook in Nederland geldig is. Maar het blijft altijd, ook met Nederlandse recepten, de vraag of de apotheker het verantwoord vindt dit voorgeschreven geneesmiddel aan de patient ter hand te stellen. De erkenning geldt niet voor bijzondere recepten zoals opiaatrecepten. Bij opiaten zal er dus reden tot extra terughoudendheid zijn.

Wij adviseren onze leden ieder aangeboden recept zorgvuldig te controleren en te toetsen of het verantwoord is over te gaan tot ter hand stelling. De KNMP heeft hiervoor de Richtlijn Ter hand stellen opgesteld; https://www.knmp.nl/praktijkvoering/bekostiging/begeleidingsgesprek-nieuw-geneesmiddel/knmp-richtlijn-ter-hand-stellen/at_download/file_1


Vraag 2:
Hoe zou volgens de KNMP de apotheker moeten omgaan met de vraag van een patiënt om een recept te leveren afkomstig van een Franse arts die een bepaalde dosering Baclofen voorschrijft, welke dosering de in Nederland gehanteerde richtlijn van maximaal 80mg/dag overstijgt en welk recept alle gegevens vermeld als genoemd in de bijlage van richtlijn 2012/25/EU?

Wij adviseren onze leden de richtlijnen aan te houden en ieder aangeboden recept zorgvuldig te controleren en vanuit hun professionaliteit eveneens een zorgvuldige beoordeling te doen of het verantwoord is het middel ter hand te stellen aan de persoon die zich aan de balie meldt. 

Vraag 3:
Indien de KNMP van mening is dat apothekers een buitenlands recept voor Baclofen niet hoeven te honoreren, ben ik benieuwd naar de grondslagen volgens welke de KNMP meent dat een apotheker een dergelijk recept kan weigeren, dan wel dat de apotheker als extra voorwaarde voor ter hand stelling kan eisen dat een dergelijk recept door een Nederlands arts wordt mede-ondertekend.

Een apotheker is niet verplicht elke zorgvraag in behandeling te nemen. Bijvoorbeeld in situaties die tegenstrijdig zijn met of buiten de professionele standaard vallen. De professionele standaard beschrijft wat onder goede zorg en goed zorgverlenerschap van apothekers wordt verstaan. Wanneer de apotheker bijvoorbeeld wordt gevraagd handelingen te verrichten die schadelijk zijn voor patiënten, dan gaat dit in tegen zijn beroepsethiek, zoals beschreven bij de kernwaarden in het Handvest van de apotheker. Een ander voorbeeld is wanneer oneigenlijk gebruik van geneesmiddelen wordt vermoed, zoals bij fraude, een vervalsing van een recept en / of diefstal van receptenpapier. In geval van dit soort misbruik doet de apotheker aangifte of meldt hij het voorval bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Zo mogelijk neemt de apotheker het recept in of maakt er een aantekening op, zodat het niet elders alsnog kan worden gebruikt.

Bij twijfel over het recept, middel, dosering etc., kan er in meeste gevallen overleg worden gepleegd met de voorschrijver door de apotheker. Bij buitenlandse recepten kan dit in de praktijk lastig blijken. Het niet kunnen verifiëren van de bevoegdheid, het niet kunnen uitvoeren van medicatiebewaking of een taalbarrière waardoor overleg met de voorschrijver lastig wordt, kunnen redenen zijn waardoor een apotheker het niet verantwoord vind om over te gaan tot ter hand stelling van het recept. De apotheker draagt een eigen aansprakelijkheid en moet zijn ter hand stellingen derhalve kunnen verantwoorden. Het is dan ook toegestaan voor een apotheker om bij enige twijfel het recept te weigeren en de patiënt naar een lokale arts te verwijzen om de gekozen behandeling te laten toetsen.

Een complicerende factor is dat het hierin gaat om off-label voorschrijven (een hogere dosering dan in NL geregistreerd). Het buiten de door het College geregistreerde indicaties voorschrijven van geneesmiddelen is op grond van art 68 Geneesmiddelenwet alleen geoorloofd wanneer daarover binnen de beroepsgroep protocollen of standaarden zijn ontwikkeld. Als de protocollen en standaarden nog in ontwikkeling zijn, is overleg tussen de behandelend arts en apotheker noodzakelijk. Dat de apotheker daarom met de voorschrijver wil (moet) overleggen ligt voor de hand en zal de terughoudendheid van de apotheker in dit geval kunnen versterken.

Conclusie en vervolg

Of een Nederlandse apotheker een Frans Baclofen recept moet honoreren, is een verantwoordelijkheid van de apotheker. De KNMP heeft er richtlijnen voor opgesteld. Die geven aan dat de apotheker in overleg te treden met de voorschrijvend arts bij twijfel aan het recept. Dit moet dan wel mogelijk zijn en de verificatie moet de apotheker er van overtuigen dat hij het medicijn verantwoord ter beschikking stelt.

Onze cliënten hebben moeten ervaren dat hun apotheker het Franse Baclofen recept domweg niet honoreert. De apotheker hebben ook geen contact willen opnemen met de voorschrijvend arts. Naar onze mening handelen de apothekers hiermee in strijd met de KNMP richtlijnen. Bovendien ook in strijd met de Europese wetgeving. Onze cliënten wordt hierdoor goed zorg onthouden.

Natuurlijk laten we het hier niet bij. Wij zullen de recepten nog eens aanbieden bij de apothekers. Daarbij zullen we vriendelijk verwijzen naar de richtlijnen en wetgeving. Wij zijn benieuwd wat er deze keer gebeurt.