Posts tagged - 12 stappen model

Verslavingszorg. Het gaat om geld verdienen.

zak-geldIk maak me druk over het gebrek aan ethiek op tal van terreinen. Waar je ook kijkt, gebrek aan integriteit, egoïsme en hebzucht tieren welig. In de verslavingszorg gaat het nog een stap verder. Daar gaat het over de rug van de gezondheid en het welzijn van mensen. Laat ik er maar eens duidelijk in zijn: het gaat om geld verdienen, punt.

12 stappen terug in de tijd

Het dominante behandelprogramma dat de verslavingszorg hanteert is het 12 stappen model, ook wel Minnesota model genoemd. Een methode die tenminste zeventig jaar geleden ontwikkeld is. Het idee is dat verslaving een ongeneeslijke, progressieve ziekte is die alleen met hulp van een hogere macht (enigszins) onder controle gehouden geworden kan worden. Onlosmakelijk verbonden aan de AA (Anonieme Alcoholisten) waar je zo vaak mogelijk met lotgenoten die ook ‘in herstel’ zijn (genezen kan immers niet) elkaar moed in kan praten om het vooral weer een dag of week vol te houden. Is dit nu wat we te bieden hebben sinds 1950? Voor wie er wat aan heeft, prima, maar de consensus score van het programma als het gaat om ‘blijvend van de alcohol af komen’ is op zijn best 10%. Rapportcijfer 1 dus. Veel uitval, terugval en herhaling in een programma dat veel weg heeft van een sekte. Spiritualiteit in groepsverband, weg met je eigen identiteit en eigen verantwoordelijkheid en vooral geen kritiek op wat we met z’n allen afgesproken hebben als de heilige waarheid. Voor wie kwaad denkt (of gewoon realistisch is) een prima programma om de verslavingsindustrie in stand te houden. Voor meer gefundeerde kritiek lees The irrationality of Alcoholics Anonymous.

Kansloze zorg in weelderige luxe

In een reportage van Vice onder de onheilspellende titel ‘From Rehab to a Body Bag’ wordt een korte impressie gegeven van de behandelpraktijken in de VS. Voor wie geld heeft of goed verzekerd is (the happy few) kun je je daar in weelderige luxe laten behandelen. Helaas is er geen enkele indicatie dat al deze luxe ook bijdraagt aan de kans dat je van je verslaving afkomt. Een kansloze behandeling blijft kansloos, ook als zit je in een kamer van $ 70.000 per maand met uitzicht op zee. Wat wel zeker is, is dat dergelijke prijskaartjes bijdragen aan een totale omzet van 35 miljard dollar in de VS voor de verslavingszorg. Daar zal geen prikkel van uit gaan om eens stevig op zoek te gaan naar betere behandelmethoden.

In Nederland springen klinieken ook in dit luxe segment. Bij SolutionS mag je voor veel geld ook naar Zuid-Afrika of Thailand onder het misleidende voorwendsel dat je ver weg van alledag wél gaat herstellen van je verslaving. Zelfs Jellinek heeft het geprobeerd met haar Retreat programma op Curaçao. Maar dat ontaardde in zo’n chaos dat deze variant inmiddels dood en begraven is.

Plotselinge verstandsverbijstering

In de Duitse pers nog een stukje over Baclofen onder de titel ‘Wundermittel gegen Alkoholismus?’. Een interview met Friedrich Kreuzeder een voorvechter van Baclofen in Duitsland die zelf met behulp van Baclofen al vier jaar van de alcohol af is. Aan het woord komt ook professor Tom Bschor, psychiater en verslavingsexpert. Bizar hoe een intellectueel opeens tot uitspaken komt die je zou verwachten van een ongeletterde leek. In feite doet hij een pleidooi om maar door te gaan met drinken, omdat je met Baclofen de ene verslaving inruilt voor de andere. ‘Iets slikken om een probleem op te lossen’ dat is toch eigenlijk wat een verslaving is. De insuline spuiter is in die definitie dus ook een junk. Nog maar eens speciaal voor deze ‘expert’ professor: Baclofen is niet verslavend, heeft niet de kenmerken van een drug omdat: a) je bij gebruik niet een euforische ‘high’ krijgt waardoor je aan het spul verslingerd raakt, b) je niet steeds meer nodig hebt om hetzelfde effect te verkrijgen, en c) je niet vervelende ontwenningsverschijnselen krijgt bij het stoppen met Baclofen, wat nu typisch het kenmerk is waardoor verslaafden hun middel weer zo hard nodig hebben. Bovendien, al zou Baclofen wél verslavend zijn, kan je dan niet beter aan Baclofen verslaafd zijn dan aan alcohol? In de wetenschap dat (te veel) alcohol schadelijk is voor zo’n beetje alles in je lichaam (nieren, lever en hersenen als eersten) en Baclofen niet. En die ‘vreselijke’ onzekerheid over de (bij)werkingen van Baclofen, zouden we dat risico dan maar niet voor lief moeten nemen? Natuurlijk hoef ik dit deze professor niet uit te leggen. Maar waarom verkondigt hij deze onzin dan?

Het eigen nest niet bevuilen

Als het zo beroerd gesteld is met de verslavingszorg, waarom pakt niemand dan de kans om het veel beter te doen? In Nederland is de verslavingszorgwereld gesloten met een typisch ‘ons kent ons’ karakter. Als we met elkaar afspreken dat we ons niet druk maken over de slechte prestaties die we eigenlijk met elkaar leveren, dan houdt iedereen zijn aandeel in de pot met (verzekerings)geld die te verdelen is. Mensen die autoriteit hebben op het terrein van verslaving en geacht worden onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek te doen naar effectievere behandelvormen, hebben nevenfuncties bij commerciële klinieken. Weg onafhankelijkheid, ethisch verwerpelijk en niet in het belang van verslaafden, waar het eigenlijk om moet gaan. Door zulke verbanden tussen wetenschap en commerciëlen bewandelt iedereen het middenpad. Nieuwe wegen bewandelen schaadt of de een of de ander, dus dat doen we niet. De farmaceutische industrie promoot nieuwe medicijnen (zoals Selincro) waarop patent rust, die daardoor duur zijn en vooral: waarmee geld te verdienen is. Waar geen haast gemaakt wordt met Baclofen (geen patent, niet duur, geen geld mee te verdienen) worden uit naam van wetenschappers wel positieve onderzoeksresultaten van dit soort medicijnen naar buiten gebracht. Zo is Selincro geregistreerd als medicijn tegen alcoholverslaving en mag het worden voorgeschreven, terwijl de onderzoeken flinterdun zijn en de eerste resultaten hooguit mager genoemd mogen worden. De producent van Selincro heeft recent door de Europese Commissie een boete opgelegd gekregen van bijna 94 miljoen euro wegens omkoping. Wie gelooft er nog in de goede intenties van deze partijen? Hoe straalt dit af op de wetenschappers die het medicijn aangeprezen hebben?

De verslavingszorg in Nederland zit gevangen in haar eigen web van wederzijdse belangen. De dringend noodzakelijke verbetering van de verslavingszorg gaat om die reden niet geïnitieerd worden vanuit de bedrijfstak zelf. Je bevuilt het eigen nest niet. De politiek zit te slapen of wil het niet zien (het gaat ook nog eens om heel veel maatschappelijk geld) en de media durven hun handen aan het dossier niet te branden. De hoop is gevestigd op de verslaafden zelf, die steeds mondiger worden en beter geïnformeerd raken (internet). De kracht van het medicijn Baclofen ook, en de ontwikkelingen daaromtrent in Frankrijk. Als de onvermijdelijke doorbraak komt hebben degenen die steeds hun verantwoordelijkheid ontlopen hebben, wel wat uit te leggen. Gelukkig is de verslavingszorg niet ‘too big to fail’. Er mee weg komen zal niet zo makkelijk worden.

22 reacties

RTL 4 Verslaafd! Verslavingsemotie in de snelkookpan

VdV en JG kleinDe eerste aflevering van het TV programma Verslaafd! van Peter van der Vorst met Jim Geduld voldeed volledig aan mijn verwachtingen. Tenenkrommende emotie televisie die de indruk moet geven vanuit een maatschappelijke betrokkenheid gemaakt te zijn. Op kosten van RTL mag de verslaafde in Engeland een meestal kansloos afkickprogramma volgen. In ruil daarvoor worden wij getrakteerd op veel tranen, redders in nood en een happy end.

Jeffrey is sinds zijn 16de verslaafd aan cocaïne. Naar eigen zeggen omdat hij altijd erg druk is, druk in zijn hoofd ook. Voor ADHD is hij al twee keer onderzocht, maar dat bleek het niet te zijn. Cocaïne geeft hem wél die rust, hij kan zich daarmee heerlijk even terugtrekken. Bij een professionele hulpverlener zouden dan alle alarmbellen af moeten gaan. Tenminste, als je er een vinger achter wilt krijgen waarom iemand een drug gebruikt. Is de oorzaak aanpakken van een probleem niet altijd de beste optie? Twee jaar geleden ontmoette ik een jonge vent in een verslavingskliniek. Hij was verslaafd aan cocaïne en alcohol. Dat was ontstaan nadat zijn zus op Koninginnedag was doodgereden door een dronken automobilist. De tranen kwamen in zijn ogen toen hij het mij vertelde. Toch behandelde de kliniek alleen zijn verslaving en werd er geen aandacht besteed aan het trauma dat er ongetwijfeld aan ten grondslag lag. Dan is het niet gek dat klinieken hun cliënten vaak vele keren terugzien. De vraag dringt zich dan zelfs op of dit niet juist de bedoeling is.

Nadat Jeffrey van zijn bed gelicht is stemt hij in om in Engeland een behandeling te ondergaan. De behandeling is op basis van het populaire 12 stappen model in een privékliniek waar vaak een prijskaartje aan hangt van vele duizenden euro’s. Pech voor veel verslaafden als er niet een TV programma is dat de rekening voor je betaalt. Bovendien blijkt dit zogenaamde Minnesota model niet erg succesvol. Op zijn best 10% van de deelnemers behaalt het beoogde resultaat: blijvende abstinentie (onthouding van alcohol of drugs gedurende minimaal één jaar). Interventionist Jim Geduld is dus een uitzondering. Omdat hij de rol van de ‘expert’ vervult zou hij ook beter moeten weten.

Het dreigt nog even mis te gaan met Jeffrey als hij besluit met de behandeling te stoppen. Na een onaangekondigde drugstest blijkt hij – tromgeroffel – …clean te zijn. Jim is nog steeds de redder in nood. En een volgende tranenvloed wordt over ons uitgestort.

Het gaat bij Verslaafd! om kijkcijfers. Met 1,6 miljoen kijkers is dat gelukt. Tel daar nog 400.000 bij op en je hebt ongeveer het aantal verslaafden in Nederland. Een dergelijk ernstig en omvangrijk probleem verdient een serieuzer TV programma.

 

 

1 reactie

Translate »